Năm đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Joe Biden (18/1/2022)

Diễn biến dồn dập, cơ hội nào cải thiện quan hệ Nga - phương Tây? (11/01/2022)

Tuần này diễn ra hàng loạt sự kiện dồn dập liên quan đến quan hệ Nga – phương Tây: mở đầu là cuộc đàm phán an ninh Nga – Mỹ tại Geneva, Thụy Sĩ, tiếp theo là Hội nghị Hội đồng Nga – tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), và sau đó là cuộc họp của Tổ chức Hợp tác An ninh châu Âu (OSCE) mà cả Mỹ, Nga và các đồng minh NATO đều là thành viên. Tuy nhiên, liệu các sự kiện này có mang lại kết quả đột phá nào trong việc cải thiện quan hệ Nga – phương Tây hay không vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ, bởi cả hai bên đều bước vào đàm phán với quan điểm khá cứng rắn.

Thách thức của Pháp trên cương vị Chủ tịch luân phiên EU (04/01/2022)

Bắt đầu từ ngày 1/1, Pháp chính thức đảm nhiệm vai trò Chủ tịch luân phiên của Hội đồng Liên minh châu Âu (EU) trong 6 tháng. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã công bố một chương trình nghị sự đầy tham vọng nhằm tạo một “bước ngoặt” hướng tới một châu Âu “hùng mạnh và có chủ quyền”. Thế nhưng, giữ vai trò dẫn dắt EU trong 6 tháng đầu năm 2022, Paris sẽ có một nhiệm kỳ bộn bề khó khăn với sự bùng nổ mới của dịch Covid-19 cũng như kỳ bầu cử Tổng thống bận rộn vào tháng 4 tới đây.

Nhìn lại năm thứ 2 thế giới đối phó với đại dịch Covid-19 (28/12/2021)

2021 là năm thứ hai thế giới đương đầu với đại dịch Covid-19. Mặc dù chủ động hơn so với thời điểm đại dịch bắt đầu bùng phát đầu năm 2020, song những biến thể mới của virus Sars CoV2 gây ra những làn sóng lây nhiễm nghiêm trọng khiến thế giới chịu nhiều tổn thất và mất mát hơn. Với hơn 280 triệu ca mắc và hơn 5 triệu 400 nghìn ca tử vong, đại dịch Covid-19 cũng tác động lớn đến kinh tế và xã hội thế giới trong năm 2021. Cuộc chiến chống Covid-19 trong 1 năm qua là một cuộc chạy đua không ngừng nghỉ, ở đó, các nước trên thế giới buộc phải điều chỉnh, thay đổi để đối phó và thích ứng với những điều kiện mới.

Nga lần đầu đề xuất đàm phán với NATO và Mỹ để hạ nhiệt khủng hoảng miền đông Ucraina (21/12/2021)

Sau khi nhận được đề xuất của Nga hồi cuối tuần trước liên quan đến các giải pháp hạ nhiệt căng thẳng ở khu vực miền Đông Ucraina, cả Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đều cho biết sẽ xem xét các đề xuất trong tuần này. Trong khi đó, Nga cảnh báo sẽ hành động nếu phương Tây phớt lờ các yêu cầu của Nga. Những diễn biến mới nhất này khiến dư luận không khỏi đồn đoán về ý định thực sự của các bên, về khả năng căng thẳng giữa Nga và phương Tây có thể được hạ nhiệt, hay đó chỉ là “chiêu” gây sức ép thường thấy của hai bên tại địa bàn chiến lược là Ucraina và Đông Âu.

Biển Đen - Điểm nóng cạnh tranh chiến lược giữa Nga - phương Tây (14/12/2021)

Những ngày qua, Biển Đen tiếp tục tăng nhiệt khi chứng kiến các màn bám đuổi lẫn nhau giữa các lực lượng chiến đấu cơ, máy bay do thám của Nga, Pháp và Mỹ. Vụ chạm trán xảy ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và phương Tây đang càng lúc càng leo thang về vấn đề Ukraine. Và tất nhiên, Biển Đen với vị trí địa chiến lược quan trọng một lần nữa lại trở thành điểm nóng đối đầu trong quan hệ Nga - NATO.

Củng cố quan hệ Nga - Ấn Độ trong thế giới đa trung tâm (07/12/2021)

Hội nghị thượng đỉnh Ấn Độ - Nga trong tuần này đã dập tắt những đồn đoán về quan hệ hai nước đang xấu đi trong bối cảnh New Dehli và Moscow đang theo đuổi các trục quan hệ nước lớn khác nhau với Mỹ và Trung Quốc. Với sự có mặt của tổng thống Nga Vladimir Putin tại Ấn Độ và hàng loạt thỏa thuận quan trọng từ quốc phòng đến kinh tế được ký kết, một lần nữa chứng tỏ mối quan hệ Nga - Ấn đang phát triển một cách mạnh mẽ, với nỗ lực cân bằng các trục quan hệ nước lớn phù hợp với sự chuyển động đa cực, đa trung tâm của nền chính trị thế giới.

Thế giới đánh giá thận trọng về biến thể Omicron (30/11/2021)

Sự xuất hiện của biến thể virus Omicron đã khiến thế giới chao đảo trong mấy ngày qua. Nhiều quốc gia nhanh chóng ban hành các lệnh hạn chế đi lại nhằm ngăn chặn sự xâm nhập của biến thể này, trong nỗi lo lắng tột bậc về việc Omicron có thể đảo ngược những thành quả phòng chống dịch Covid-19 trong hơn một năm qua. Nhưng sau giai đoạn hoang mang, thậm chí là hoảng sợ ban đầu, thế giới đang dần bình tĩnh hơn để nhìn nhận một cách đúng đắn về độ nguy hiểm của biến thể Omicron, và cũng để nhìn nhận về câu chuyện bình đẳng vaccine đằng sau sự xuất hiện của các biến thể virus mới.

Khi người di cư thành “nạn nhân” của đối đầu chính trị (16/11/2021)

Mùa đông đang bao trùm khắp khu vực châu Âu nhưng biên giới giữa Ba Lan và Belarus lại đang “nóng” lên bởi vấn đề người di cư. Chính quyền Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko bị tố lợi dụng người tị nạn bằng cách “thúc đẩy” họ vượt biên trái phép vào Ba Lan, Latvia và Litva nhằm gây áp lực buộc EU dỡ bỏ trừng phạt áp đặt lên nước này vào năm ngoái. Trong khi Belarus và Nga liên tục bác bỏ các cáo buộc. Liệu có sự nhượng bộ nào giữ hai bên?

Tuần lễ cấp cao APEC và dấu ấn New Zealand

Dưới sự chủ trì của nước chủ nhà New Zealand, Tuần lễ cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) bắt đầu diễn ra từ ngày 5 đến ngày 12/11 theo hình thức trực tuyến. Diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, bất ổn gia tăng và nhiều thách thức mới do dịch Covid-19 tái bùng phát, nội dung quan trọng nhất của Tuần lễ cấp cao APEC là thúc đẩy phục hồi kinh tế hậu đại dịch. Nhưng điểm nhấn của APEC là phục hồi hậu đại dịch phải theo một cách “khác biệt và tốt hơn”, đó là gắn liền với tăng trưởng xanh.

Toàn cầu nỗ lực chung tay chống biến đổi khí hậu (02/11/2021)

Cuộc đua tàu ngầm, “nóng” lòng biển Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (26/10/2021)

Trong xu hướng trở thành nơi “hội tụ chiến lược” của thế kỷ 21, Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương ngày càng trở nên sôi động với các cuộc cạnh tranh giành ảnh hưởng của các nước lớn. Không chỉ đọ sức bằng kinh tế, chính trị hay trên các bàn đàm phán, cuộc đua đang trở nên gay cấn cả dưới lòng đại dương. Viễn cảnh Australia sở hữu tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân sau thỏa thuận AUKUS giữa Mỹ, Anh và Australia chỉ là một phần trong bức tranh địa chính trị ở châu Á - Thái Bình Dương đang thay đổi nhưng nó cho thấy rõ ràng hơn về một cuộc chạy đua vũ trang trên và dưới mặt nước ở khu vực này. Cuộc đua này dẫn đến những nguy cơ gì cho khu vực?

Taliban đối mặt IS-K: Viễn cảnh đen tối cho Afghanistan (19/10/2021)

Tổ chức Nhà nước Hồi giáo – Khorasan (IS-K) cuối tuần qua đã lên tiếng nhận trách nhiệm vụ đánh bom liều chết tại một nhà thờ ở thành phố Kandahar làm ít nhất 41 người thiệt mạng và gần 70 bị thương. Đáng chú ý, chỉ mới tuần trước, IS-K cũng nhận trách nhiệm tấn công một nhà thờ tại Kunduz khiến hơn 60 người thiệt mạng. Các vụ tấn công đẫm máu liên tiếp khiến dự báo của thế giới về cuộc đối đầu giữa Taliban và IS-K đang dần trở thành hiện thực, nơi mà Taliban ở vào thế khó hơn khi đang muốn “rũ bỏ” định danh “tổ chức khủng bố” để trở thành một lực lượng chính trị được thế giới công nhận.

Đàm phán Mỹ - Taliban: Từ quá khứ đến hiện tại! (12/10/2021)

Lần đầu tiên kể từ khi chính quyền Afghanistan sụp đổ hồi tháng 8 vừa qua, lực lượng Taliban và Mỹ một lần nữa đã “tái ngộ”, cùng nhau tiến hành cuộc hội đàm trực tiếp tại Doha (Qatar). Giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Afghanistan và việc thực hiện thỏa thuận Mỹ - Taliban đạt được hồi năm 2020 là nội dung chính trong chương trình nghị sự. Liệu cuộc đàm phán mới này có tiếp nối xu hướng đã đạt được kể từ thỏa thuận lịch sử hồi năm ngoái - khi tâm thế của Taliban giờ đây đã khác?

Đứng ngoài AUKUS, Pháp bắt đầu “tự chủ chiến lược”? (05/10/2021)

Sự thành lập liên minh mới mang tên AUKUS giữa Mỹ, Anh và Australia đang tác động đến chiến lược an ninh của một số quốc gia trên thế giới. Pháp là một trong số đó. Thỏa thuận AUKUS đã củng cố quyết tâm của Pháp trong việc xây dựng cái mà Tổng thống Emmanuel Macron nhiều lần nhắc đến, đó là “quyền tự chủ chiến lược”, một khái niệm cho phép Pháp nói riêng và rộng hơn là EU triển khai các mục tiêu an ninh, kinh tế một cách độc lập với các cường quốc khác. Sau sự hình thành của AUKUS và Pháp đứng ngoài liên minh này, những bước đi của Paris nhằm thúc đẩy quyết tâm triển khai ý tưởng “tự chủ chiến lược” được thể hiện ra sao? Thách thức và cơ hội của chiến lược này như thế nào?

Hậu bầu cử, chính trường Đức vẫn chưa định hình (28/9/2021)

Cuộc bầu cử lịch sử tại Đức hôm Chủ nhật vừa qua đã có kết quả sơ bộ chính thức với phần thắng thuộc về đảng Dân chủ Xã hội (SPD). Tuy nhiên, việc SPD chỉ vượt qua Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU) với khoảng cách sít sao khiến các kịch bản thành lập chính phủ mới đều chưa rõ ràng. Thậm chí giới phân tích đã dự liệu khả năng nước Đức có thể rơi vào tình thế bế tắc chính trị kéo dài trong thời gian tới, giống như việc bà Angela Merkel đã phải mất tới 5 tháng để thành lập chính phủ hồi năm 2017.

Vị thế của Bộ tứ Kim cương trong tính toán của các bên! (21/09/2021)

Trong tuần, một sự kiện chính trị quan trọng thu hút sự quan tâm của dư luận quốc tế là Hội nghị thượng đỉnh Nhóm Bộ tứ Kim cương - còn gọi là Bộ tứ QUAD gồm 4 nước: Mỹ, Nhật Bản, Australia và Ấn Độ diễn ra vào ngày 24/9. Đây là lần đầu tiên hội nghị thượng đỉnh của nhóm Bộ tứ được tổ chức theo hình thức trực tiếp. Trong bối cảnh mới khi một liên minh 3 bên vừa ra đời giữa Mỹ-Anh-Australia, dư luận đặt câu hỏi: Liệu vai trò và vị thế của Nhóm Bộ tứ QUAD sẽ thể hiện như thế nào trong tính toán mới giữa các nước hiện nay?

Gay cấn cuộc đua vào “ghế nóng” ở Nhật Bản (14/09/2021)

Sau khi thủ tướng đương nhiệm của Nhật Bản Yoshihide Suga quyết định rút khỏi cuộc đua giành vị trí lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do (LDP), cuộc cạnh tranh chính trị giữa một số ứng cử viên đã nóng lên. Ai chiến thắng trong cuộc bầu cử vào vị trí lãnh đạo của LDP vào cuối tháng này sẽ thay thế Suga làm thủ tướng Nhật Bản. Những ứng cử viên xác nhận ra tranh cử đều là những chính trị gia giàu kinh nghiệm trên chính trường Nhật Bản. Vậy ai đang chiếm ưu thế trong cuộc đua này? 1 năm cầm quyền của Thủ tướng Suga sẽ để lại cho người kế nhiệm những thành tựu chính sách đối ngoại và đối nội gì đáng chú ý?

Qatar và vị trí "độc tôn" trong vấn đề Afghanistan

Trong những ngày tháng cuối cùng khi Mỹ chuẩn bị rút quân khỏi đất nước Afghanistan, Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia sẵn sàng tiếp quản việc đảm bảo an ninh cho sân bay Kabul sau khi binh sĩ Mỹ rời đi. Nhưng sau 1 tuần dừng hoạt động kể từ thời điểm diễn ra các cuộc di tản hỗn loạn, sân bay Kabul đang từng bước mở cửa trở lại, là biểu tượng cho hành trình bắt đầu tái thiết đất nước của lực lượng Taliban. Và quốc gia có vai trò lớn nhất trong hành trình này lại không phải Thổ Nhĩ Kỳ mà là Qatar, qua đó cho thấy ảnh hưởng rất lớn của Qatar với Taliban cũng như với chính trường Afghanistan.

Vén màn nhóm khủng bố IS-K nguy hiểm tại Afghanistan (31/08/2021)

Trong khi đất nước Afghanistan còn đang rối bời để chuẩn bị cho giai đoạn mới sau khi Mỹ và đồng minh rút toàn bộ nhân lực, một mối nguy khủng bố nguy hiểm đã kịp hiện hữu tại quốc gia Nam Á này. Nhóm khủng bố được gọi là IS-K, một chi nhánh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Afghanistan mới đây đã lên tiếng nhận trách nhiệm 2 vụ đánh bom liều chết tại các địa điểm gần sân bay ở Kabul hôm 26/8 khiến ít nhất 170 người thiệt mạng, trong đó có 13 lính Mỹ. Vốn đã tập hợp từ nhiều năm nay, bối cảnh mới tại Afghanistan lại đang trở thành chất xúc tác để nhóm này “bước ra ánh sáng”, phô trương lực lượng và trở thành đối thủ đáng gờm của Taliban.

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris: Người bứt phá những rào cản (24/8/2021)

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris trở thành quan chức cấp cao nhất trong chính quyền Mỹ hiện tại có chuyến công du Singapore và Việt Nam ngay trong thời gian đầu nhiệm kỳ. Một trong những mục đích quan trọng trong chuyến đi của bà Harris tới Đông Nam Á lần này là tăng cường quan hệ với các đối tác, đồng thời cho thấy cam kết vững chắc của Mỹ đối với các nước trong khu vực. Ngoài chương trình trình nghị sự với nhiều nội dung và thông điệp quan trọng, sự xuất hiện của bà Kamala Harris cũng được hoan nghênh đặc biệt khi bà là nữ Phó Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ - người truyền cảm hứng cho hàng triệu phụ nữ Mỹ và trên khắp thế giới. Từ khi trở thành cấp phó của Tổng thống Mỹ Joe Biden, bà Harris nhận được nhiều ca ngợi vì đã phá bỏ nhiều rào cản trong suốt cuộc đời mình, ghi tên mình vào lịch sử của “Xứ cờ hoa”.

Taliban: Từ thất thế đến quyền lực hồi sinh! (17/08/2021)

Sau khi tuyên bố cuộc chiến tranh tại Afghanistan đã kết thúc, lực lượng Taliban nêu rõ, một chính quyền và chế độ mới sẽ sớm được ra mắt. Có thể thấy, từng bị xếp vào nhóm các tổ chức khủng bố, trở lại sau hơn 20 năm, giờ đây, Taliban không chỉ muốn chứng minh là lực lượng chính trị chính thống mà còn là một chính quyền điều hành hợp pháp mới tại Afghanistan được quốc tế công nhận.

Tấn công tàu chở dầu - tranh cãi cũ, căng thẳng mới tại Trung Đông (10/8/2021)

Những tranh cãi xung quanh việc chiếc tàu chở dầu Mercer Street của Israel bị tấn công tại Vùng Vịnh một lần nữa lại thổi bùng căng thẳng giữa Iran và phương Tây. Cho đến thời điểm này, Iran vẫn phủ nhận mọi cáo buộc liên quan đến việc tấn công tàu Mercer Street. Nhưng những gì từng diễn ra tại vùng biển luôn nóng bỏng này cho thấy, dù không có kết luận chính xác về các bên có liên quan thì những vụ tấn công tàu trở dầu luôn trở thành ngòi nổ kích hoạt vòng xoáy căng thẳng mới, thậm chí là cả nguy cơ đối đầu quân sự.

Philippines khôi thục thỏa thuận VFA với Mỹ: Lợi ích và những cuộc “mặc cả” (4/8/2021)

Philippines nhất trí khôi phục hoàn toàn Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng (VFA) ký với Mỹ năm 1998, nhân chuyến công du đầu tiên của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đến Manila. Động thái này không chỉ tạo môi trường thuận lợi cho mối quan hệ Washington –Manila trở lại đúng hướng mà còn mở cánh cửa cho Mỹ gia tăng sự hiện diện ở khu vực. Mặc dù là đồng minh truyền thống, song để thỏa thuận được khôi phục và duy trì, đằng sau đó vẫn là những lợi ích và những cuộc mặc cả của đôi bên!

Triển vọng đàm phán Mỹ-Trung nhân chuyến thăm của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ (27/07/2021)

Thứ trưởng Ngoại giao Wendy Sherman - nhân vật ngoại giao cao cấp số 2 của Mỹ vừa có chuyến công du đáng chú ý đến Trung Quốc. Mặc dù bầu không khí không còn quá căng thẳng như Đối thoại chiến lược hồi tháng 3 tại Alaska (Mỹ), nhưng hai bên đã không đạt được một đồng thuận cụ thể nào. Với cách tiếp cận rất khác biệt, giới quan sát cho rằng triển vọng Mỹ - Trung tìm được những tiếng nói chung vẫn còn rất xa vời!

Chờ đợi gì ở "Bộ Tứ" mới về Afganistan? (20/07/2021)

Vấn đề an ninh của Afganistan sau khi Mỹ và đồng minh rút quân được dư luận quốc tế đặc biệt quan tâm, bởi viễn cảnh một Afganistan trở thành nơi ẩn náu của các tổ chức khủng bố, từ đó tổ chức các cuộc tấn công ra khắp thế giới là điều mà không quốc gia nào mong muốn. Mới đây, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo, 4 quốc gia gồm Mỹ, Afghanistan, Pakistan và Uzbekistan đã đồng ý về mặt nguyên tắc nhằm thiết lập một nền tảng ngoại giao mới thúc đẩy tiến trình hòa bình tại Afghanistan, mang lại hy vọng về khả năng tìm kiếm một nền hòa bình lâu dài cho quốc gia Nam Á này.

Thách thức bủa vây Haiti sau khi Tổng thống bị ám sát (13/7/2021)

Vụ ám sát Tổng thống Haiti gây chấn động hồi tuần trước không còn là chuyện nội bộ của quốc gia vùng Caribe này mà đã trở thành một vấn đề quốc tế. Những âm mưu mờ ám phía sau vụ việc đang được điều tra, trong khi đó, tình trạng tranh giành quyền lực được cho sẽ gây thêm bất ổn chính trị ở quốc gia lâu nay vẫn hỗn loạn, khiến chính phủ nước này lên tiếng kêu gọi Mỹ và Liên Hợp Quốc hỗ trợ. Nguy cơ Haiti rơi vào hỗn loạn đang là kịch bản được cảnh báo nhiều nhất. Điều này đã làm gợi nhớ lịch sử chính trường đẫm máu hàng thế kỷ ở Haiti.

OPEC+ bất đồng hạn ngạch khai thác dầu: Ngọn nguồn và tác động! (06/07/2021)

Sau thất bại trong đàm phán hồi cuối tuần trước về hạn ngạch khai thác dầu, Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các đối tác (OPEC+) vừa phải trì hoãn cuộc họp tiếp theo để bàn thảo về vấn đề này. Bất đồng chủ yếu xuất phát giữa Các Tiểu Vương quốc Ả-rập thống nhất (UAE) và Ả-rập Xê-út, vốn là 2 đối tác thân thiết cũng là liên minh quan trọng trong OPEC. Liệu sự khác biệt và mâu thuẫn ngày càng tăng giữa hai nước này sẽ tác động thế nào đến các quyết sách của OPEC, OPEC+ và thị trường dầu mỏ toàn cầu?

Liên minh mới ở khu vực Trung Đông (29/6/2021)

Hội nghị thượng đỉnh hợp tác 3 bên giữa Thủ tướng Iraq Mustafa al-Kadhimi, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi và Quốc vương Jordan Abdullah II vừa diễn ra tại thủ đô Baghdah của Iraq. Hội nghị đã bàn thảo nhiều vấn đề từ thương mại tới các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống, cho thấy tham vọng rất lớn của ba nước Iraq – Ai Cập – Jordan nhằm xây dựng một liên minh chiến lược mới ở Vùng Vịnh.

Triển vọng thỏa thuận hạt nhân Iran dưới thời Tổng thống mới! (22/06/2021)

Sau cuộc bầu cử Tổng thống vừa qua, Bộ trưởng Tư pháp Iran Ebrahim Raisi theo đường lối bảo thủ đã chính thức trở thành người kế nhiệm Tổng thống Hassan Rouhani. Đảm nhận trọng trách lèo lái đất nước trong bối cảnh nền kinh tế Iran vẫn đang rơi vào suy thoái nghiêm trọng do chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây, dư luận đang đặc biệt tò mò về tương lai thỏa thuận hạt nhân năm 2015 dưới thời chính quyền mới của Tehran!