Lãng phí xảy ra trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, hậu quả còn lớn hơn tham nhũng nhưng đáng nói là ý thức, trách nhiệm để xảy ra tình trạng lãng phí trong nhiều trường hợp còn bỏ ngỏ, thậm chí “coi nhẹ như không” . Đó là thực tế được chỉ ra qua giám sát chuyên đề “việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016 – 2021”.
Đầu tư công có vai trò hết sức quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, qua kết quả thanh tra, kiểm toán và tổng kết, đánh giá hằng năm, 5 năm cho thấy vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Đặc biệt, câu chuyện giải ngân vốn đầu tư công chậm, có tiền mà không tiêu được đã nhiều lần nóng tại nghị trường và dư luận xã hội. Thực trạng này cần phải đánh giá lại chính sách, pháp luật về đầu tư công và việc tổ chức lại việc thực hiện, tìm ra nguyên nhân khách quan, chủ quan, đề ra giải pháp căn cơ, toàn diện để khắc phục. Đặc biệt, trong tình hình hiện nay, do tác động của đại dịch COVID-19 nên tăng trưởng kinh tế 2 năm 2020-2021 đạt rất thấp so với mục tiêu. Đây cũng là nội dung phiên giải trình do Ủy ban Tài Chính và ngân sách của Quốc hội tổ chức.
Giám sát tối cao là chức năng quan trọng của Quốc hội. Thực hiện tốt chức năng giám sát sẽ giúp cho việc thực hiện chức năng lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng tốt hơn, kịp thời có những điều chỉnh sát hợp với yêu cầu của thực tiễn cuộc sống, đáp ứng tốt hơn mong mỏi của cử tri.
Mới đây, chủ trì buổi làm việc với Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị cần bám sát mục tiêu, yêu cầu, rà soát kỹ lưỡng quy định pháp luật, thực tiễn triển khai để có kiến nghị đổi mới cách thức tổ chức giám sát phù hợp, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội.
Tục “bắt vợ” hay “kéo vợ” của đồng bào người Mông, người Dao (đỏ), tục “trộm vợ” của đồng bào người Thái (ở Nghệ An), là những phong tục đẹp từ xa xưa, thể hiện tình yêu đôi lứa mãnh liệt của những chàng trai cô gái đến với nhau. Việc kéo hay bắt chỉ được diễn ra khi có sự thoả thuận và đồng ý của 2 người từ trước đó. Thế nhưng gần đây, hiện tượng, sự việc phản cảm như biến tướng “cướp vợ”, “bắt vợ” xảy ra tại một số địa phương đang đặt ra vấn đề giữ gìn mỹ tục hài hòa với những quy định pháp luật. Đây cũng là vấn đề được Ủy ban Văn hóa Giáo dục lựa chọn khảo sát trong thời gian qua.
Theo kết quả điều tra quốc gia công bố năm 2020, có tới 32% phụ nữ bị chồng bạo lực thể xác/hoặc bạo lực tình dục. Đáng chú ý, tình trạng bạo lực với người già, trẻ em cũng diễn ra phổ biến với nhiều vụ việc nghiêm trọng. Như vụ bé 3 tuổi bị cha dượng đóng đinh vào đầu, hay bé gái 8 tuổi ở TPHCM tử vong do bị dì ghẻ bạo hành, gây phẫn nộ dư luận thời gian qua.
Những hành vi này không chỉ gây hậu quả nghiêm trọng đối với người bị bạo lực mà còn ảnh hưởng đến cộng đồng, làm phá hoại các giá trị đạo đức trong gia đình và xã hội. Trong khi đó, sau 14 năm thi hành, Luật Phòng chống bạo lực gia đình năm 2007 đã bộc lộ nhiều bất cập, chưa nhận diện đầy đủ về hành vi bạo lực gia đình... Vì vậy, việc sửa đổi luật là vô cùng cấp thiết, nhằm hoàn thiện thể chế pháp lý về công tác phòng, chống bạo lực gia đình theo hướng tăng cường các biện pháp bảo vệ các quyền con người.
Nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh, tập trung vào việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ y bác sỹ, lấy quyền lợi của người bệnh là trung tâm là nội dung được các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tập trung thảo luận khi cho ý kiến vào Dự thảo Luật khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi. Chương trình Quốc hội với cử tri hôm nay chúng tôi đề cập nội dung này:
Hoạt động thanh tra có vai trò quan trọng bảo đảm trật tự, kỷ cương quản lý nhà nước, giúp các hoạt động ban hành và tổ chức thực hiện quyết định quản lý được gắn bó chặt chẽ hơn, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Với ý nghĩa đó, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác thanh tra trong hệ thống các cơ quan nhà nước càng cần thiết nhất là trong bối cảnh hiện nay. Nội dung này được các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thảo luận khi cho ý kiến về dự thảo Luật thanh tra sửa đổi. Chương trình Quốc hội với cử tri hôm nay chúng tôi đề cập nội dung này:
Nợ xấu không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống các tổ chức tín dụng mà còn tác động tiêu cực đến quá trình ổn định, phát triển kinh tế xã hội, làm giảm năng lực cạnh tranh. Trong điều kiện bình thường, nợ xấu đã là vấn đề đáng lo ngại thì trong bối cảnh dịch bệnh Covid 19 cùng những hệ luỵ của nó, việc giải quyết hiệu quả nợ xấu là một đòi hỏi. Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 42 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng đã đạt được kết quả quan trọng. Đồng tình với việc kéo dài thời gian thực hiện Nghị quyết này song các thành viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội cũng đề nghị cần làm rõ hơn những tồn tại, vướng mắc, hướng tới việc hoàn thiện pháp lý, giải quyết hiệu quả hơn vấn đề nợ xấu.
Lợi ích nhóm trong xây dựng pháp luật hay tình trạng tham nhũng chính sách là vấn đề luôn tồn tại, có nhiều biểu hiện phức tạp và không dễ nhận diện. Đó là việc cố tình đưa vào các đạo luật những quy định mà khi thực hiện sẽ đem lại lợi ích không chính đáng cho một số tổ chức, cá nhân nhất định. Hậu quả do tham nhũng chính sách gây ra rất lớn nhưng xử lý triệt để là điều không dễ dàng. Mới đây, Ban soạn thảo xây dựng Dự thảo “Quy định của Bộ chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống “lợi ích nhóm”, tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật” đã họp phiên thứ nhất.
Không khó để nhận diện lãng phí trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Hậu quả của lãng phí gây ra còn lớn hơn tham nhũng, vậy nhưng tình hình lãng phí vẫn xảy ra phổ biến, ngang nhiên. Nhận diện những nguyên nhân, bất cập, tồn tại cũng như đề xuất giải pháp là nội dung trọng tâm trong chương trình giám sát chuyên đề “việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016 – 2021” được Quốc hội thực hiện trong nhiệm kỳ 15. Chương trình Quốc hội với cử tri hôm nay, chúng tôi đề cập nội dung này.
Qua hơn 20 năm triển khai thực hiện chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về thực hiện dân chủ ở cơ sở đã đem lại nhiều thay đổi quan trọng và tích cực trong đời sống chính trị - xã hội ở nước ta, nhất là cấp cơ sở, tạo bầu không khí dân chủ, cởi mở hơn trong xã hội, thực hiện tốt hơn quyền làm chủ của Nhân dân, củng cố thêm niềm tin của Nhân dân vào Đảng, Nhà nước, từ đó tạo thêm động lực thúc đẩy việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng trên phạm vi cả nước.
Tuy nhiên, qua thực tiễn triển khai trong thời gian qua và yêu cầu của tình hình, nhiệm vụ mới cho thấy các quy định tại Pháp lệnh 34 về thực hiện dân chủ ở cơ sở đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập cần nghiên cứu xây dựng và ban hành Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Từ tháng 4 này, người lao động được làm thêm trên 200 giờ nhưng không quá 300 giờ trong 1 năm, được làm thêm trên 40 giờ nhưng không quá 60 giờ trong 1 tháng theo Nghị quyết 17 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa 15 về số giờ làm thêm trong 01 năm, trong 01 tháng của người lao động trong bối cảnh phòng, chống dịch COVID-19 và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội.
Đây là một quyết định phù hợp trong bối cảnh doanh nghiệp phục hồi kinh tế, người lao động cần tăng thêm thu nhập trong khi giá cả tăng và quan trọng hơn cả, quyết nghị này đã thể hiện không đánh đổi sức khoẻ và sinh mạng lấy tăng trưởng.
Trong bối cảnh tình hình mới, việc sửa đổi, bổ sung 53 điều trong dự thảo Luật thi đua khen thưởng với nhiều nội dung mới, nhằm đảm bảo bao quát hết các đối tượng khen thưởng, khen thưởng đúng người đúng việc, đồng thời, sửa đổi Luật để xử lý trường hợp khen thưởng nhầm, khen thưởng sai. Đây cũng là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đóng góp ý kiến.
Luật Điện ảnh ra đời cách đây 16 năm. Trong khoảng thời gian này, thị trường điện ảnh và phim truyền hình của Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường tăng trưởng cao trên thế giới, trung bình gần 25%/năm. Tuy nhiên, thị trường điện ảnh Việt phát triển mạnh nhưng lại chưa bền vững. Bởi hơn 70% doanh thu đến từ phim nước ngoài, phim trong nước chỉ chiếm dưới 30%.
Việc làm thế nào để những bộ phim Việt nói riêng, nền điện ảnh Việt Nam nói chung được phát triển hơn nữa, trở thành một nền công nghiệp văn hóa, có đóng góp đáng kể cho kinh tế đất nước là những kỳ vọng được đặt ra đối với dự thảo Luật Điện ảnh (sửa đổi).
Lực lượng chức năng của các bộ, ngành đã xử lý, giải quyết hơn 1.460 vụ xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, trong đó có 1.302 vụ xử lý bằng biện pháp hành chính và khởi tố, kiểm sát điều tra, xét xử 158 vụ với 269 bị can, tổng số tiền phạt trên 25 tỷ đồng. Đó là số liệu thống kê từ hợp tác phòng chống xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (Chương trình Hành động 168) của Bộ Khoa học và Công nghệ về phối hợp hành động phòng và chống xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Những vi phạm trong lĩnh vực này phổ biến, tinh vi, khó kiểm soát. Hoàn thiện cơ sở pháp lý để thúc đẩy hoạt động sáng tạo, khai thác quyền sở hữu trí tuệ và đặc biệt là nâng cao hiệu quả thực thi quyền sở hữu trí tuệ là nội dung được các đại biểu Quốc hội góp ý khi thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ. Chương trình Quốc hội với cử tri hôm nay đề cập nội dung này.
Thực hiện dân chủ ở cơ sở là chủ trương mang tính chính trị xã hội hết sức sâu sắc mà Đảng, Nhà nước ta đã triển khai trong suốt nhiều năm qua. Làm thế nào để thực hiện và phát huy thực chất chủ trương“dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” và bổ sung thêm "dân thụ hưởng" được ghi nhận trong Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 13 là một trong những nội dung được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh khi cho ý kiến vào Dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Chương trình Quốc hội với cử tri hôm nay đề cập nội dung này:
Giữa tuần này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã dành trọn một ngày để tiến hành hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn đầu tiên trong nhiệm kỳ mới. Đây cũng là Phiên chất vấn đầu tiên được tổ chức theo hình thức trực tiếp (tại Phòng họp Diên Hồng, Nhà Quốc hội) kết nối trực tuyến (tới 62 điểm cầu tại các Đoàn ĐBQH trên cả nước), một lần nữa cho thấy tinh thần chủ động, linh hoạt, thích ứng với bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19.
Cách thức là trực tiếp kết hợp trực tuyến, nhưng như nhận định của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, phiên chất vấn vẫn tạo được sự tương tác đối thoại trực tiếp giữa người hỏi và người trả lời về vấn đề được chất vấn, thể hiện tinh thần dân chủ, trách nhiệm của cả người điều hành, người chất vấn và người trả lời chất vấn, đáp ứng được yêu cầu đặt ra.
Phiên chất vấn diễn ra hấp dẫn, hiệu quả, nội dung chất vấn rất sát với thực tiễn, tập trung vào những vấn đề nóng trong thời gian qua. Đại biểu Quốc hội và cử tri cho rằng, cần thực hiện các giải pháp nhanh hơn, quyết liệt hơn sau phiên chất vấn này, đặc biệt đối với vấn đề người dân rất quan tâm hiện nay, đó là nguồn cung, giá xăng dầu.
Việc áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc đối với người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội. Đây không phải là biện pháp xử lý hành chính nên cần bảo đảm tính đặc thù, thủ tục thân thiện, nhân văn. Nội dung này được nêu lên trong phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi cho ý kiến đối với Dự án Pháp lệnh Trình tự, Thủ tục Toà án nhân dân xem xét, quyết định việc đưa người nghiện ma tuý từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Chương trình Quốc hội với cử tri hôm nay chúng tôi đề cập nội dung này:
Không chỉ cứng nhắc một năm 2 kỳ họp theo kiểu xuân thu nhị kỳ, không còn nhiều hình ảnh sa đà đọc báo cáo dài dòng, chuẩn bị sẵn với nội dung lan man, thiếu tập trung, các kỳ họp Quốc hội gần đây đã thể hiện sự cải tiến, linh hoạt và sôi nổi hơn với chất lượng được nâng lên. Tuy vậy, để giải quyết một khối lượng công việc lớn trong một thời gian họp gói gọn, đặc biệt thích ứng nhanh, kịp thời với những biến đổi và yêu cầu thực tiễn khách quan, việc tiếp tục đổi mới kỳ họp Quốc hội là nội dung quan trọng được đặt ra trong nhiệm kỳ Quốc hội khoá 15.
Lãng phí, kém chất lượng, thiếu đồng bộ, nhiều bất cập… là những cụm từ để nói về hệ thống quy hoạch hiện nay. Hệ lụy của nó đang từng ngày tác động, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân, của xã hội. Những vấn đề này được thẳng thắn nhìn nhận, phân tích dưới nhiều góc độ để tìm giải pháp căn cơ trong buổi làm việc của Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội về “việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành” với các Bộ, ngành.
Giám sát tối cao đối với hoạt động cơ quan nhà nước là chức năng quan trọng của Quốc hội. Hiệu lực, hiệu quả của giám sát chính là thước đo hiệu quả và tính thực quyền của cơ quan đại diện dân cử cao nhất. Đổi mới chất lượng hoạt động giám sát luôn là đòi hỏi trong nhiều nhiệm kỳ qua. Đây cũng là vấn đề trọng tâm được các đại biểu thảo luận tại buổi tọa đàm về dự thảo đề án tiếp tục đổi mới hoạt động giám sát của Quốc hội tổ chức mới đây.
Sau 20 năm thực hiện, mặc dù qua 2 lần sửa đổi (năm 2010 và 2019) nhưng nhiều quy định trong Luật Kinh doanh bảo hiểm không còn phù hợp với điều kiện hiện nay. Đặc biệt, trong khi thị trường đã xuất hiện nhiều doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài, nhưng các quy định vẫn chưa theo kịp thực tế; không còn thống nhất, đồng bộ với những quy định đã được sửa đổi, bổ sung tại một số Luật khác, như Bộ Luật dân sự, Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp.
Vì vậy việc sửa đổi, bổ sung và ban hành Luật Kinh doanh bảo hiểm sửa đổi là cần thiết. Vấn đề đặt ra sửa đổi như thế nào để vừa đảm bảo quyền, lợi ích của người tham gia bảo hiểm; vừa kiến tạo, phát triển thị trường bảo hiểm an toàn, minh bạch?
Với mục tiêu tiếp sức cho những dự án phim xuất sắc, những tài năng điện ảnh trẻ, Quỹ Hỗ trợ phát triển điện ảnh đã từng được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch ấp ủ 15 năm. Tuy nhiên, đến nay kế hoạch này vẫn chưa thành hiện thực.
Trong dự thảo Luật Điện ảnh sửa đổi trình Quốc hội, Quỹ này được tiếp tục đề xuất thành lập, kèm theo một nghị định hướng dẫn thực hiện. Theo đó, nguồn kinh phí ban đầu từ ngân sách, còn lại là từ trích doanh thu phim chiếu rạp, thuê bao truyền hình trả tiền và quảng cáo phim truyền hình. Dù vậy, đề xuất này một lần nữa lại vấp phải nhiều lo ngại về tính hợp lý cũng như khả thi của Quỹ, thậm chí, lợi bất cập hại.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Tất cả đại biểu Quốc hội hứa với đồng bào là được cử vào Quốc hội để làm ĐBQH, không phải để làm quan, không phải để ăn trên ngồi trốc, mà làm người đày tớ tuyệt đối trung thành của đồng bào”. Lời hứa và thực hiện lời hứa của đại biểu Quốc hội có ý nghĩa vô cùng quan trọng, để củng cố niềm tin của Nhân dân vào Đảng và Nhà nước, Quốc hội. Lời hứa ấy là một trọng trách to lớn mà mỗi ĐBQH cần phải thực hiện trong suốt nhiệm kỳ Quốc hội.
“Lời hứa trước cử tri” là chủ đề của chương trình Quốc hội với cử tri hôm nay, sẽ là những câu chuyện của các đại biểu Quốc hội- những đại diện dân cử không ngừng phát huy bản lĩnh chính trị, đổi mới tư duy, đổi mới phương thức hoạt động, phấn đấu, rèn luyện để xứng đáng với sự kỳ vọng của cử tri.
Nghị quyết 43 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội vừa được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ký ban hành ngày 17/1.
Mục tiêu, chỉ tiêu, nguồn vốn được quy định rõ ràng, điều quan trọng theo đại biểu quốc hội và các chuyên gia, doanh nghiệp là làm sao để gói hỗ trợ phục hồi kinh tế được hướng dẫn và giám sát “đúng, trúng”.
Tại Phiên bế mạc kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự. Có 436/466 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành "một luật sửa nhiều luật" nhằm tháo gỡ nút thắt, vướng mắc cho sự phát triển./.
Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Cần Thơ. Nghị quyết tạo nguồn lực cho thành phố đầu tư xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng quan trọng, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Đây được coi là động lực giúp thành phố phát triển từ đó phát huy vai trò trung tâm, phát triển vùng đồng bằng sông Cửu Long. Việc làm thế nào để việc thực hiện Nghị quyết đạt được mục đích đặt ra là điều được đại biểu Quốc hội, lãnh đạo thành phố cũng như cử tri quan tâm. Chương trình Quốc hội với cử tri hôm nay chúng tôi đề cập nội dung này.
Với 424/426 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa 15 đã thông qua gói chính sách tài khoá, tiền tệ lớn nhất từ trước đến nay, lên tới gần 350.000 tỉ đồng từ các nguồn trong và ngoài nước để hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện trong 2 năm 2022-2023. Nghị quyết này được người dân và doanh nghiệp kỳ vọng triển khai nhanh để hỗ trợ phục hồi kinh tế.
Tại kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khoá 15 đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025. Theo nhiều đại biểu Quốc hội, đây là quyết nghị có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh cần khơi thông nguồn lực để phục hồi và thúc đẩy phát triển kinh tế. Việc triển khai dự án cần đảm bảo quản lý, huy động, sử dụng các nguồn vốn hiệu quả, tiết kiệm, minh bạch và đảm bảo đúng tiến độ thực hiện.
