Báo cáo của Chính phủ về tình hình kinh tế xã hội năm qua và những tháng đầu năm 2024, do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái trình bày tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội 15 cho thấy nhiều kết quả tích cực, trong đó tăng trưởng GDP quý I/2024 đạt 5,66% , cao nhất trong giai đoạn 2020-2023; Tuy nhiên,nhìn nhận khó khăn, thách thức, Chính phủ cho rằng, sức ép chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô còn cao, nhất là trong kiểm soát lạm phát, điều hành lãi suất, tỷ giá; tăng trưởng tín dụng còn thấp, giá vàng thế giới và trong nước biến động mạnh.
Trong tất cả các văn kiện, Đảng và Nhà nước đã xác định: Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực chính cho phát triển kinh tế - xã hội, đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Trong thập kỷ qua, Việt Nam được cộng đồng quốc tế đánh giá là một trong 7 quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo. Năm ngoái, nước ta xếp vị trí 46/132 quốc gia/nền kinh tế về Chỉ số đổi mới sáng toàn cầu do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới công bố, tăng 2 bậc so với năm 2022. Đáng chú ý, cũng trong năm ngoái, lần đầu tiên Việt Nam triển khai và công bố Báo cáo chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương. Đây được ví như công cụ "chẩn đoán sức khỏe" nền kinh tế, cung cấp điểm mạnh, điểm yếu, khuyến nghị các điều kiện cần thiết để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội dựa trên KHCN và đổi mới sáng tạo của từng địa phương.
Từ ngày 1/7 tới đây, thực hiện cải cách chính sách tiền lương, việc trả lương sẽ theo vị trí việc làm, chức vụ, chức danh của cán bộ lãnh đạo. Như vậy, để xây dựng được hệ thống thang, bảng lương mới, yêu cầu đầu tiên phải hoàn thành được vị trí việc làm. Đây là việc được các Bộ, ngành, cơ quan nhà nước, các đơn vị tích cực thực hiện trong thời gian qua. Nhằm gấp rút các quy định, văn bản để thực hiện chính sách tiền lương mới từ 1/7/2024, Ban Chỉ đạo xây dựng và quản lý vị trí việc làm trong các cơ quan, tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập đã yêu cầu phải hoàn thành việc xây dựng Đề án vị trí việc làm trước ngày 31/3. Bắt đầu từ tháng 4, rà soát, hoàn thiện các quy định về vị trí việc làm và điều chỉnh kịp thời và cố gắng hoàn thành trong tháng 5. Nhưng hiện nay, còn một số bộ, địa phương chưa xây dựng vị trí việc làm để làm cơ sở cải cách tiền lương. Xác định vị trí việc làm bảo đảm đúng người, đúng việc, đúng thu nhập là việc khó và còn nhiều vướng bởi đây là hoạt động chưa có tiền lệ. Cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng tiêu chí xếp lương theo vị trí việc làm và kết quả công việc cần được cụ thể hoá như thế nào? Làm thế nào để vị trí việc làm đong, đo được đúng khối lượng và chất lượng công việc để từ đó làm cơ sở tính tiền lương? Tiến sỹ Đinh Duy Hòa, nguyên Vụ trưởng Vụ cải cách hành chính, Bộ Nội vụ sẽ cùng bàn luận vấn đề này.
Mới đây, Bộ Chính trị ban hành quy định số 142 về thí điểm giao quyền, trách nhiệm cho người đứng đầu trong công tác cán bộ. Quy định nêu rõ trách nhiệm, thẩm quyền của người đứng đầu bao gồm giới thiệu nhân sự bầu cử, bổ nhiệm cấp phó; giới thiệu nhân sự bầu bổ sung ủy viên ban thường vụ cùng cấp, bổ nhiệm hoặc miễn nhiệm cấp trưởng, cấp dưới trực tiếp thuộc thẩm quyền quản lý. Việc thí điểm người đứng đầu giới thiệu nhân sự bổ nhiệm cấp phó có những điểm gì mới, cơ chế đột phá ra sao để lựa chọn được người tài và cách thức nào giám sát quyền lực khi người đứng đầu được lựa chọn, bổ nhiệm nhân sự cấp dưới.v.v.v. Câu chuyện Thời sự hôm nay chúng tôi bàn nội dung này với sự tham gia của vị khách mời là Phó giáo sư tiến sỹ Lê Văn Cường, Phó Viện trưởng Viện Xây dựng Đảng (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh).
Sáng 9/5, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đã công bố Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2023, gọi tắt là PCI 2023. Việc Quảng Ninh tiếp tục dẫn đầu xếp hạng PCI trong 7 năm liên tiếp, sự xáo trộn mạnh thứ hạng trong nhóm 10 tỉnh dẫn đầu, cùng sự xuất hiện thêm những cái tên “bất ngờ”. Những thay đổi này vẽ nên bức tranh với 2 mảng màu rõ rệt, bên tích cực là sự cải thiện trong triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, cắt giảm chi phí không chính thức, phần chưa được là yêu cầu về cải cách thực chất hơn môi trường đầu tư kinh doanh. Từ chỉ số PCI 2023 - Những vấn đề đặt ra về cải thiện năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, thực hiện các mục tiêu phát triển. Ông Phạm Ngọc Thạch, phó Trưởng ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam sẽ cùng bàn luận câu chuyện này.
Sau 49 năm giải phóng, TPHCM đã có những bước chuyển mạnh mẽ, là địa phương phát triển năng động, sáng tạo, giữ vị trí đầu tàu kinh tế của cả nước. Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM chính thức có hiệu lực từ 1/8/2023 cũng đã trao thêm nhiều điều kiện thuận lợi về cơ chế, chính sách để thành phố tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; khai thác có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế và huy động nguồn lực đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của thành phố trong thời gian tới. “Nghị quyết 98 - động lực để TPHCM tiếp tục bứt phá” là nội dụng câu chuyện thời sự hôm nay với sự tham gia của khách mời là TS. Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn triển khai Nghị quyết 98.
Việt Nam luôn được đánh giá là một trong những nền kinh tế năng động và có độ mở cao nhất thế giới, trở thành nền kinh tế lớn thứ tư của ASEAN và thứ 40 trên thế giới. Theo đánh giá của Tổ chức tư vấn định giá thương hiệu hàng đầu thế giới – Brand Finance, Thương hiệu Quốc gia Việt Nam có tốc độ tăng trưởng 102% trong giai đoạn từ năm 2019-2023. Giá trị Thương hiệu Quốc gia năm 2023 đạt hơn 498 tỷ USD, tăng 15,6% so với năm 2022 và liên tục tăng trưởng 2 con số trong 5 năm qua, xếp thứ 33 trong Top 121 Thương hiệu Quốc gia mạnh trên thế giới. Thành công này, một phần cũng nhờ nỗ lực triển khai Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam- là chương trình xúc tiến thương mại đặc thù, dài hạn và duy nhất của Chính phủ giao Bộ Công Thương là cơ quan thường trực, chịu trách nhiệm phối hợp với các Bộ, ngành triển khai nhằm xây dựng hình ảnh Việt Nam là một quốc gia có uy tín về hàng hóa và dịch vụ chất lượng cao, tăng niềm tự hào và sức hấp dẫn của đất nước và con người Việt Nam, góp phần thúc đẩy phát triển ngoại thương và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Dự kiến, tháng 5/2024, Đoàn thanh tra của EC sẽ sang Việt Nam thanh tra lần thứ 5 về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quyết định (IUU). Đây là cơ hội quyết định để Việt Nam tháo gỡ “thẻ vàng” cho hải sản khai thác trước khi EU bầu cử. Bởi nếu không được lần này, Việt Nam có thể phải mất vài năm nữa mới có cơ hội, thậm chí nguy cơ bị phạt "thẻ đỏ" IUU, như vậy sẽ hạn chế xuất khẩu thuỷ sản vào các thị trường quan trọng, gây thiệt hại kinh tế lớn cho chính ngư dân và nền đất nước. Vì thế, ở thời điểm này, nhiệm vụ gỡ "thẻ vàng" IUU đang cấp thiết hơn bao giờ hết và cần dồn sức thực hiện. Trước tình hình này, Ban Bí thư Trung ương Đảng cũng đã ban hành Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (chống khai thác IUU) và phát triển bền vững ngành thuỷ sản, để cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, quyết tâm gỡ thẻ vàng trong lần EC kiểm tra tới đây. Ông Dương Văn Cường, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư, Bộ NN&PTNT sẽ cùng bàn luận vấn đề này.
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước để nâng cao chất lượng quy định thủ tục hành chính và hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính là một trong 7 nhiệm vụ trọng tâm được Nghị quyết 02 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2024 đặt ra.
Thủ tướng Chính phủ vừa ký Chỉ thị số 12 ngày 21/4/2024 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Một trong những yêu cầu đó là đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, lấy đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt và thu hút mọi nguồn lực xã hội. Năm 2023, Giải ngân vốn đầu tư công cả nước ước được hơn 662.588 tỷ đồng, đạt hơn 93% kế hoạch Thủ tướng chính phủ giao. Đây là kết quả khá tích cực, mặc dù chưa đạt mục tiêu 95%. Năm nay, ngưỡng này tiếp tục được đặt ra.
Từ năm học 2025-2026 đến năm học 2027-2028 sẽ thí điểm triển khai thực hiện Chương trình giáo dục mầm non mới ở một số cơ sở giáo dục. Từ năm học 2029-2030 bắt đầu triển khai áp dụng đại trà trên phạm vi toàn quốc. Đây là lộ trình được Bộ GD&ĐT nêu rõ trong dự thảo Tờ trình về việc xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới Chương trình giáo dục mầm non vừa được Bộ công bố để lấy ý kiến công luận. Với những đổi thay hướng đến thực tiễn và chất lượng hơn, chương trình giáo dục mầm non mới được kỳ vọng sẽ đem lại diện mạo mới cho bậc học này, đồng thời tháo gỡ những điểm “nghẽn”, hạn chế của giáo dục mầm non về nhân lực, về cơ sở vật chất, tiếp cận giáo dục mầm non chưa bình đẳng... GS TS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, Bộ GD&ĐT - Trưởng ban biên soạn Chương trình Giáo dục mầm non sẽ cùng bàn luận chủ đề này.
Bộ Nội vụ vừa công bố chỉ số hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước (SIPAS) năm 2023. Theo đó, có 82,66% người dân hài lòng với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước, tăng so với năm 2022 (80,08%). Nhưng vẫn còn 3 nội dung người dân mong đợi chính quyền cải thiện là: nâng cao tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ công chức viên chức trong giải quyết công việc cho người dân; nâng cao chất lượng tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, và nâng cao năng lực của cán bộ công chức viên chức trong giải quyết công việc cho người dân.
Năm 2023, ước cả nước giải ngân vốn đầu tư công được hơn 662.588 tỷ đồng, đạt hơn 93% kế hoạch Thủ tướng chính phủ giao. Đây là kết quả khá tích cực, mặc dù chưa đạt mục tiêu 95%. Năm nay, ngưỡng này tiếp tục được đặt ra. Hết quý I, giải ngân vốn đầu tư công vẫn theo xu hướng tích cực, ước đạt gần 90 nghìn tỷ đồng, bằng 13,67% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn cùng kỳ năm 2023 cả về số tương đối (năm ngoái là 10,35%) và tuyệt đối (cao hơn 16.500 tỷ đồng).
Chỉ tính riêng 3 tháng đầu năm nay, xảy ra 2.323 vụ tấn công vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam. Trong đó, hai vụ mới nhất là tấn công hệ thống phần mềm Công ty chứng khoán Vndirect và Công ty PV Oil. Trước loạt sự cố vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ra công điện khẩn yêu cầu các bộ ngành, địa phương tăng cường bảo đảm an toàn thông tin mạng. Cùng trò chuyện với khách mời là ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc Công nghệ, Công ty Công nghệ an ninh mạng Quốc gia, Trưởng Ban Nghiên cứu Công nghệ, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia.
