Theo hợp đồng thi công xây dựng số 01 năm 2014, ký kết ngày 25/7/2014 giữa công ty TNHH xây dựng Sơn Tình do bà Đỗ Thị Ất làm giám đốc với Chủ đầu tư là Ban Quản lý xây dựng Nông thôn mới xã Đồng Cam, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ nay là xã Minh Tân, sau khi thi công xong công trình: Đường liên xã Đồng Cam - Tuy Lộc, huyện Cẩm Khê, công ty TNHH Sơn Tình đã bàn giao cho chủ đầu tư để đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, từ năm 2014 đến năm 2016, chủ đầu tư mới chỉ thanh toán cho công ty TNHH Sơn Tình số tiền 864 triệu 600 nghìn đồng và số tiền còn nợ lại là khoảng 1 tỷ đồng.
Diện mạo nông thôn mới
Từ năm 2017 đến nay, công ty TNHH Sơn Tình dù đã nhiều lần yêu cầu UBND xã Đồng Cam, nay là xã Minh Tân thanh toán nốt số tiền còn lại, nhưng xã này vẫn không thanh toán. Bà Đỗ Thị Ất, Giám đốc công ty TNHH Sơn Tình cho biết, sự thiếu trách nhiệm của UBND xã Minh Tân trong việc thực hiện nghĩa vụ trả nợ đã đẩy gia đình bà vào cảnh khốn khó, bà đã phải bán nhà cửa ở xã Tân Hợi, huyện Đan Phượng, lên xã Phượng Mao, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ làm lại. Tuy vậy, số tiền kiếm ra hàng tháng vẫn không đủ để trả lãi ngân hàng, mỗi tháng gần 30 triệu đồng. Tôi đã làm đơn gửi lên xã, rồi cả huyện, cả tỉnh thế nhưng không có kết quả và cũng không ai trả lời. Không trả nên tôi phải vay ngân hàng, mà vay nhiều lắm chứ không phải ngần ấy, đi vay lãi, lãi trả lãi, tức là lãi mẹ đẻ lãi con, chứ không phải mình lãi không và có trả được tiền gốc đâu. Bà Ất nói.
Nhân dân hiến đất xây dựng nông thôn mới
Làm việc với UBND xã Minh Tân, ông Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch UBND xã Minh Tân cho biết, thực hiện chủ trương sắp xếp các đơn vị hành chính của Trung ương, ngày 1/2/2020, 3 xã Phùng Xá, Phương xá và Đồng Cam đã sáp nhập với nhau thành xã Minh Tân. Sau khi sáp nhập, các xã này đã bàn giao công nợ về xã Đồng Cam hơn 10 tỷ đồng, trong đó có khoản nợ của công ty TNHH Sơn Tình. Sau khi thành lập xã mới, UBND xã Minh Tân đã có văn bản báo cáo huyện Cẩm Khê từ năm 2020 về các khoản nợ, nhưng đến nay địa phương này vẫn không có động thái thanh toán tiền cho nhà đầu tư. Ông Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch UBND xã Minh Tân khẳng định: Đúng là nhà thầu có điện thoại, cũng trao đổi là số nợ như thế thì chúng tôi đã tiếp thu và số tiền đó, chúng tôi đã báo cáo huyện từ năm 2020 chứ không phải không, nhưng địa phương khó khăn nên dẫn đến là nợ thôi, chứ không phải có tiền mà không trả. Quan điểm chung của chúng tôi nợ đây là nợ để phát triển, nên chúng tôi có giải pháp, thứ nhất là tìm các nguồn lực trong địa phương. Cụ thể, các nguồn lực có thể xã hội hóa, các nguồn lực kêu gọi, xin cấp trên và đấu giá đất.
Ông Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch UBND xã Minh Tân
Theo cách nói của ông Nguyễn Hồng Sơn, có nghĩa là cả xã và huyện đều nắm được số nợ này và đã đề ra các giải pháp, nhưng lý do không trả nợ cho doanh nghiệp là vì địa phương khó khăn.? Nếu giải thích theo cách này liệu có thỏa đáng cho các nhà đầu tư khi phải đi vay nợ ngân hàng để thực hiện dự án, khi dự án hoàn thành, chủ đầu tư lại không thanh toán công nợ, khiến doanh nghiệp phải gánh những khoản nợ từ phía ngân hàng và “thoi thóp” hoạt động.
Đường nông thôn mới
Qua làm việc, ông Sơn cũng cho biết, năm 2021, 2022 xã Minh Tân không được giao ngân sách để trả nợ xây dựng nông thôn mới, tuy nhiên nội dung này lại được ông Trần Quang Hải - Trưởng phòng Tài chính UBND huyện Cẩm Khê khẳng định: Trung ương phân bổ hàng năm thì ưu tiên trả nợ hết nợ đọng, sau mới triển khai cái mới và tiền này năm nào cũng có. Ví dụ như xã A này được đầu tư 2 đến 3 tỷ, nhưng cuối năm lại nợ khoảng 500 triệu thì sang năm nếu có nguồn tiền gì thì phân bổ trả 500 triệu này.
Nhân dân làm đường nông thôn mới
Ngoài ra, tại văn bản số 352/BC-UBND ngày 23/10/2023 của UBND huyện Cẩm Khê về viêc “Báo cáo giải quyết đơn kiến nghị, phản ánh của Công ty TNHH Sơn Tình” thể hiện: “UBND xã Minh Tân, chủ đầu tư có trách nhiệm thanh toán toàn bộ số nợ của công trình: Đường liên xã Đồng Cam- Tuy Lộc, huyện Cẩm Khê cho các đơn vị nhà thầu từ nguồn thu tiền sử dụng đất ngân sách xã được hưởng theo phân cấp và nguồn hỗ trợ từ ngân sách cấp trên. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là tại sao từ năm 2017 đến nay chủ đầu tư không thực hiện việc này, mà chỉ đến khi doanh nghiệp phải gửi đơn kêu cứu đến các cơ quan chức năng thì mới đưa ra các giải pháp?!
Liên quan đến việc chủ đầu tư quá chậm trễ trong nghĩa vụ thanh toán công nợ cho doanh nghiệp. Luật sư Phùng Nguyễn Hoàng, Công ty luật TNHH Hưng An, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho rằng: Theo như trình bày của công ty trách nhiệm hữu hạn Sơn Tình thì quyền và lợi ích hợp pháp của họ đang bị xâm phạm do chủ đầu tư là UBND xã Minh Tân, trước đây là UBND xã Đồng Cam, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ chậm thực hiện nghĩa vụ trả tiền. Đối chiếu với quy định tại Điều 4 và Điều 186 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định về quyền khởi kiện trong trường hợp này, Công ty Sơn Tình có quyền khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền yêu cầu bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Cũng theo quy định tại Điều 97 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, Chủ đầu tư Ủy ban nhân dân xã Minh Tân cũng là một chủ thể và bình đẳng với các chủ thể khác trong quan hệ dân sự. Trường hợp có căn cứ về việc chậm thực hiện nghĩa vụ trả tiền thì ngoài việc phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trả tiền thì chủ đầu tư còn có thể phải trả lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả theo quy định tại Điều 357, Bộ luật dân sự năm 2015. Về mức lãi suất trong trường hợp này nếu có , được xác định theo quy định tại khoản 2 Điều 468 Bộ luật dân sự năm 2015, nếu các bên không có thỏa thuận nào khác.
Diện mạo nông thôn mới huyện Cẩm Khê
Được biết, hiện nay công ty TNHH Sơn Tình đang làm các thủ tục cần thiết để khởi kiện chủ đầu tư ra tòa án nhân dân huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ theo quy định của pháp luật./.
